De complexiteit van het Hoogsensitieve Brein
Ons brein, een complex orgaan dat gedachten, emoties en gedrag reguleert, is het toneel van voortdurende interacties tussen diverse hersengebieden en -processen. Onderzoek heeft ons inzicht in de werking ervan vergroot, maar het volledige plaatje blijft nog altijd gedeeltelijk onbekend. Toch hebben studies aanzienlijke vooruitgang geboekt in het begrijpen van het brein van hoogsensitieve mensen, waaruit blijkt dat het significant verschilt van dat van niet-hoogsensitieve individuen.
Informatieverwerking in de hersenen kan worden onderverdeeld in drie fasen: opmerken, verwerken en inwerken. Wetenschappelijke bevindingen tonen aan dat hoogsensitieve personen gedurende alle drie de fasen een andere informatieverwerking ervaren. Hieronder worden deze fasen verder toegelicht, gebaseerd op het onderzoek van Bergsma (2019).
Het Hoogsensitieve Brein in Beeld
Fase 1: Opmerken (Stap 1)
Hoogsensitieve mensen onderscheiden zich doordat ze meer details opmerken dan de gemiddelde persoon. Ze zijn gevoeliger voor prikkels zoals geuren, geluiden, smaken en visuele details, zelfs subtiele nuances die anderen misschien over het hoofd zien. Deze gevoeligheid geldt niet alleen voor fysieke prikkels, maar strekt zich ook uit tot emotionele, sociale en omgevingsprikkels. Het zenuwstelsel van hoogsensitieve individuen is bovendien gevoeliger, wat resulteert in een intensere informatieverwerking.
Fase 2: Verwerken (Stap 2 t/m 7)
De tweede fase omvat de diepgaande verwerking van informatie door de hersenen van hoogsensitieve mensen. Ze activeren meer hersengebieden en zijn voortdurend alert. Het proces omvat het integreren van nieuwe informatie met bestaande kennis en ervaringen. Hoogsensitieve individuen streven naar een samenhangend beeld, wat soms resulteert in onrust tot het plaatje compleet is. Ze denken vanuit het grote geheel, waardoor ze verrassende verbanden kunnen leggen.
De informatie-integratie omvat ook het gebruik van sensorische informatie in de insula, waardoor hoogsensitieve personen alert zijn op risico’s en kansen. Ze analyseren situaties grondig en anticiperen op mogelijke consequenties, waardoor ze vaak als creatief worden beschouwd.
Fase 3: Inwerken (Stap 7 en 8)
Hoogsensitieve mensen nemen meer tijd om te reageren, omdat hun brein complexe bewerkingsprocessen doorloopt. Stress kan ontstaan door deze vertraagde reactie, wat zich kan uiten in overprikkeling. Na de actie begint de zelfreflectie, een proces dat inherent is aan hoogsensitieve individuen. Ze evalueren hun handelen en vragen zich af of ze het goed hebben gedaan, wat kan leiden tot piekeren of zelfkritiek.
Hoewel niet-hoogsensitieve mensen ook informatie integreren, analyseren en interpreteren, ligt het verschil in de intensiteit en diepgang waarmee hoogsensitieve personen elke situatie benaderen. Ze zetten meer hersengebieden in en streven naar een complete aanpak, wat vruchtbaar is maar ook vermoeiend. De gereedschapskoffer van het hoogsensitieve brein wordt bij elke taak volledig ingezet, wat resulteert in een unieke en uitputtende aanpak.
Verdieping in het begrip hoogsensitiviteit en kennis over de werking van het hoogsensitieve brein zorgen dikwijls voor een eye-opener. Deze psycho-educatie helpt je je eigen sensitiviteit te herkennen, in beeld te brengen en te erkennen. Wil jij de regie nemen over jouw sensitieve karakter en meer inzicht krijgen? Neem contact op voor een aantal coachsessies voor meer bewustzijn, zelfacceptatie en groei. Voel je vrij om de eerste stap te zetten en een vrijblijvend kennismakingsgesprek te boeken.
